Welkom

In september verscheen het actieplan Effectief onderwijs in begrijpend lezen – acties voor beter leesbegrip en meer leesmotivatie. Wat is er te leren van basisscholen die dit al anders aanpakten? Daaruit blijkt onder meer dat thematisch werken een kader geeft voor het lezen, waardoor kinderen dit als betekenisvol er...

Op basisschool Het Groene Hart in Zuidwolde is twee dagen per week de Boekenzoeker actief. Zij is uitgerust met een lampje, een boekenhoed, een letterjas, en veel kennis over boeken en leesplezier. Zij kreeg voor deze aanpak een Innovatieprijs. Als Boekenzoeker ondersteunt ze het team, maar is vooral met kinderen in...

Via vijf ‘uitstapjes’ worden kinderen en hun ouders betrokken bij kinderboeken. Dat loopt van het kaft van een boek interpreteren en herkennen, via filmpjes op YouTube bij informatieve boeken en later bij inmiddels bekende prentenboeken, en het thuis bekijken en beluisteren als luisterboek, waarmee ook een gesprek o...

Nieuwe publicaties over lezen, een kindertekst over corona en de signalering van het Tijdschrift Taal.

Over de ervaring met een cursus over het verbeteren van publieksgerichte teksten.

Naar aanleiding van het in 2019 gepubliceerde peilingsonderzoek van de Inspectie van het Onderwijs over mondelinge taalvaardigheid beschrijven de auteurs de noodzaak van gerichte aandacht van leraren voor de ontwikkeling van de mondelinge taalvaardigheid van hun leerlingen. Zij pleiten er o.a. voor om kinderen meer ...

Het taaltalent van Carola Schouten wordt belicht, met o.a. de herinneringen van haar leraar in groep 7/8 van de school in Waardhuizen (NB).

Het schrijven van teksten vinden Vlaamse leerlingen aan het eind van het basisonderwijs lastig. De auteur heeft in haar promotieonderzoek vanuit de Universiteit Gent geprobeerd hieraan iets te veranderen. Zij koos voor twee opties: instructie en samenwerken in tweetallen.

Moeder vertelt over haar zoontje die de diagnose ‘TOS’ kreeg, zonder dat duidelijk was wat dit bij hem specifiek inhield. Met goede deskundige ondersteuning binnen het sbo blijkt hij nu die achterstand aardig in te lopen.

De auteurs vinden creativiteit noodzakelijk voor de ontwikkeling van kinderen. Daarom ondersteunen ze op eigen wijze scholen bij het uitvoeren van creatieve projecten die aansluiten bij het curriculum. Goed onderwijs daagt kinderen uit zich creatief en daarmee ook talig te ontwikkelen. Dit artikel beschrijft waar je...

De auteur geeft een inkijkje hoe ze vanuit het thema ‘omgaan met elkaar’ met haar groep aandacht besteedt aan het verschil tussen feiten en meningen. Zij constateert dat de leerlingen actief bezig zijn en het jammer vinden om te moeten stoppen aan het eind van de lestijd.

Opmerkelijke taalaspecten die kinderen uitnodigen daarmee aan de slag te gaan: slechte slogans, wel of niet aan elkaar schrijven, letterlijk of figuurlijk bedoeld, straatpoëzie en soortnamen die zijn gebaseerd op de (achter)naam van een persoon.

Auteur beschrijft haar zoektocht naar manieren die essentieel zijn om lezen plezierig en effectief te maken, zodat leerlingen geen angst of afkeer voor teksten oplopen.

Diverse presentatoren gaven aandacht aan aspecten van lezen, zoals de in Vlaanderen uitgeprobeerde eetbare verpakking van gedichtjes, het toepassen van de drie stappen van close reading op Donald Duck-strips, het belang van het door leraren introduceren en/of voorlezen van juist bij hun leerlingen nog onbekende boek...

Kleuters vertellen tijdens een bijschrijfgesprek over hun eigen ervaring aan de leraar en die schrijft er, in overleg, de tekst onder. Voor leerlingen die het nog niet lukt om een herkenbare tekening op papier te zetten, is het fijn dat ze hun verhaal wel kunnen vertellen. Als het dan wordt opgeschreven door de lera...

In een tweeluik bespreken Anneke Smits en Erna van Koeven de DMT (vorige nummer) en de AVI-toetsen (dit nummer) en beschrijven ze hoe deze leestoetsen zo ingezet (of juist achterwege gelaten) kunnen worden dat ze de leesontwikkeling niet schaden, maar een zinvolle bijdrage leveren aan het goed leren lezen. AVI heeft...

ervaringen van de hoofdredacteur...

De bibliotheek op school is op steeds meer basisscholen aanwezig. De vraag is echter of dit leidt tot meer leesplezier en de motivatie om ook buiten de school meer te lezen. Hierin spelen drie factoren een cruciale rol: 1. De afstemming van de collectie op de interesses van de leerlingen op die school; 2. de rol van...

Bauke Mollema blijkt behalve veel te fietsen, ook veel te lezen, ook tijdens de Tour de France.

Leestoetsen hebben volgens de auteurs slechts een marginale rol bij het goed leren lezen. In dit eerste van twee artikelen gaat het vooral over de functie van de DrieMinutenToets (DMT). Die functie is beperkt en als daaraan een grotere rol wordt toegekend is het effect op de leesvaardigheid en het leesplezier juist...

Als ouder een stimulerende rol spelen bij de leesbevordering bij kinderen kan thuis, maar ook bij de Bibliotheek op school, zoals deze ouder beschrijft.

Meer talen een plek in de klas geven, leidt tot een positieve attitude ten opzichte van andere talen, wat het leren van vreemde talen bevordert. Leerlingen leren de wereld buiten hun eigen taalgrenzen verkennen, ze worden geprikkeld om nieuwe talen te leren en ze worden gevoeliger voor de parallellen tussen verschil...

In deze column beschrijft een leraar van groep 7/8 hoe haar leerlingen met de begrippen letterlijk en figuurlijk aan de haal gaan.

Vier talige opdrachten voor leerlingen:
- over de betekenis en de verwantschappen van het woord varen,
- raadseltaal, zoals je dat in cryptogrammen tegenkomt,
- het vinden van een passende verzamelnaam, net als bij breuken die gelijknamig moeten worden,
- de functie en de plek van komma’s.

In deze column van een taalspecialist bij een begeleidingsdienst beschrijft zij hoe bepalend bezig zijn met taal blijkt voor haar werkplezier.

In het streven het schrijfonderwijs betekenisvol te maken en de leerlingen zich daarbinnen eigenaar te laten voelen heeft het team van Het Rastholt in Hoogeveen gekozen voor de cyclus van formatieve evaluatie om dit te realiseren. Op basis van de ervaringen met deze vijf stappen geven zij tips voor andere teams dit ...

Op sbo-school De Windroos in de Nijmeegse wijk Lindenholt werken ze vanuit de principes van ontwikkelingsgericht onderwijs schoolbreed aan thema’s waarbij ze taal en wereldoriëntatie met elkaar verbinden en een rijke variatie aan actieve werkvormen hanteren.

Uit het praktijkonderzoek van Van Gennep bleek dat ondanks het belang van de beheersing van algemene en meer specifieke (school)taal bij rekenen-wiskunde, leraren onvoldoende aandacht hadden voor zowel begrip van die taal, als voor het zelf gebruiken van die taal door de leerlingen.
Uit het praktijkonderzoek van Pri...

Zowel in de voorstellen van de Taalraad Begrijpend Lezen als in het onlangs verschenen advies Lees! Een oproep tot een leesoffensief wordt de oproep gedaan om ervoor te zorgen dat elke school een duurzaam leesbeleid heeft. Wat daaronder moet worden verstaan en hoe dat tot stand kan komen, beschrijft Vansteelandt.

Tekstdichter en componist De Waard maakte bij de thema’s van Jeelo 48 liederen, maar paste de stijl en sfeer van tekst en muziek steeds aan bij de aard van zo’n thema. Taal en muziek zijn daardoor onlosmakelijk verbonden.

In een taaldenkgesprek daagt de leraar leerlingen uit om mee te doen, mee te denken en mee te praten. Ook in een groep nieuwkomers bevatten is dat heel nuttig, want zo’n gesprek bevat alle noodzakelijke ingrediënten voor taalverwerving: sociale interactie met rijk taalaanbod en uitgedaagde taalproductie.